zażyć z mańki - podstępnie zaatakować (dosłownie: z lewej strony)
mańkut - człowiek leworęczny
zażyć - zaskoczyć kogoś i zdobyć nad nim przewagę (słyszałem kiedyś na żywo, choć było to w żartach, nie w faktycznej rozmowie typu “on mnie zażył”)
blisko: zażywny staruszek
Proszę sobie doczytać o mańce i mańkucie, bo ciekawe:
Wyraz mańka zachował się do dzisiaj w zasadzie tylko w zwrocie ZAŻYĆ z MAŃKI (piszemy: małymi literami: zażyć z mańki, nie: „z Mańki”, bo w tym połączeniu to nie imię!), czyli ‘użyć wobec kogoś podstępu; podejść kogoś, zwieść’, a dawniej ‘pokonać podstępnie, atakiem z niespodziewanej (bo lewej) strony’. Od słowa mańka pochodzi wyraz MAŃKUT, który współcześnie jest nieeleganckim określeniem osoby leworęcznej, dawniej zaś był zwykłym, nienacechowanym określeniem człowieka leworęcznego lub samej lewej ręki. Wyraz mańka zapożyczyliśmy w XVI w. z włoskiego (wł. manca ‘lewa ręka, lewa strona’). Włoskie słowo manco oznacza ‘lewy’, a także ‘wadliwy’, ale MANKO, które mamy w polszczyźnie, zapożyczyliśmy nie z włoskiego, tylko z niemieckiego (manko ‘brak towarów lub pieniędzy w sklepie, magazynie itp. stwierdzony podczas kontroli’ < niem. Manko - o takim samym znaczeniu).
Źródło: [SJP Bor, 314; SJP PWN; SJP Dor; USJP; SNP; SWłP]
