To będzie najnudniejsza dyskusja w styczniu, jeśli nie w całym 2021. Kto to wg Was jest prawica, a kto - lewica? Jak przebiega podział, co decyduje o tym, czy partia jest lewicowa, czy prawicowa? Czy ten podział w ogóle ma sens? Moja robocza definicja, zgodna z intuicyjnym rozumieniem tych pojęć we współczesnych czasach (a zarazem nie odbiegająca daleko od oryginalnego podziału na lewicę i prawicę, wywodzącego się z Rewolucji Francuskiej), jest taka: lewica to zasadniczo progresywizm i podważanie istniejących norm społecznych, politycznych i ekonomicznych. Mamy więc tutaj, w zależności od konkretnego ugrupowania, z różnie rozłożonymi akcentami: poparcie dla praw LGBT (w opozycji do tradycyjnego modelu społecznego), dla redystrybucji bogactwa, dla ochrony środowiska (w opozycji do dbałości np o tradycyjną energetykę), szeroko rozumianej wolności obyczajowej, swobody ekspresji, oraz identyfikacji grupowej opartej na ideologii (“wspólna sprawa”). Prawica natomiast to zasadniczo konserwatyzm: poparcie kapitalizmu (rozumianego jako istniejący porządek w relacjach ekonomicznych, tych realnych - czyli korporacjonizm - a nie wydumanych, jak jakiś mityczny wolny rynek którego nikt nigdy nie widział), tradycyjnych struktur społecznych (rodzina, kościół itd), tradycyjnych form ekspresji (tradycyjna sztuka vs sztuka nowoczesna), oraz, przede wszystkim, hierarchii społecznych (partie polityczne, korporacje, państwo) i identyfikacji grupowej opartej na tych hierarchiach (naród). Stosując te kryteria, osiągamy następujący podział polskich partii politycznych na dwie strony politycznego spektrum: prawica - PiS i przybudówki, PO, Konfa, Kukiz, narodowcy, ale też PSL lewica - Razem, SLD, Biedroń i parę nic nie znaczących partyjek kanapowych Podział ten jest zgodny z powszechnym postrzeganiem lewica vs prawica i wg mnie jest w miarę trafny. Mam natomiast wrażenie, że nie każdy rozumie pojęcia prawica/lewica tak samo. Co o tym sądzicie?

Obecnie politycy nie kierują się mocno zakorzenionymi ideami tylko emocjami. Wszystko staje się memiczne, reakcja musi być natychmiastowa i efemeryczna jak tiktokowe nagrania. Wygra ten kto pierwszy. Nie ma tam prawdziwych mężów stanu to teraz będą się ścigać i “orać” jak dzieci na youtube. Wyjebane mam w ten cyrk, pogardzam, przestałem się interesować to wszystko jest niepoważne i toksyczne. infekuje nasze życia a zyskuje tylko władza ssąc naszą uwagę tym bardziej, że jesteśmy kapitałem reklamowym jako algorytmy. Jebią mnie ci ludzie.

leto Stosując te kryteria, osiągamy następujący podział polskich partii politycznych na dwie strony politycznego spektrum: prawica - PiS i przybudówki, PO, Konfa, Kukiz, narodowcy, ale też PSL lewica - Razem, SLD, Biedroń i parę nic nie znaczących partyjek kanapowych Pomijając już fakt że wszystkie partie w Polsce, począwszy od końca wojny do dziś, to partie które realizują interesy innych, a na pewno nie polskie, załóżmy hipotetycznie że jest tak jak piszesz. Czyli uwzględniając taki podział na lewice i prawicę jak przedstawiłeś. leto prawica - PiS i przybudówki. Skupmy się na osi gospodarczej, Bo to jest jeden z punktów gdzie możemy rozgraniczyć czym charakteryzuje się prawica, czym lewica. Czym charakteryzuje się prawica na osi gospodarczej; Gospodarka rynkowa własność prywatna Ograniczeniu roli państwa w gospodarce i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych. Ograniczeniu podatków i likwidacji do minimum programów socjalnych. ograniczone ramy polityki socjalnej państwa I teraz porównaj to do polityki '‘prawicowego’' PiSu. Jeśli znajdziesz jakieś podobieństwa, to napisz. Bo ja nie znajduję 🙂 Czym się charakteryzuje lewica na osi gospodarczej: Rozwinięty interwencjonizm państwowy; wysokie podatki; rozwinięta polityka socjalna: welfare state lub model komunistyczny rozbudowanej polityki socjalnej Więc dlaczego PiS uchodzi za partię prawicową? Dlatego że w Polsce definicja prawicy nie bierze się z ekonomii, lecz ze stosunku do KK czy szeroko rozumianego patriotyzmu. Czyli mamy tu brak elementarnej wiedzy w tym zakresie, ale swoiste łapanie się na prostym do granic możliwości populizmie głoszonym przez PiS, który zbija na tym kapitał polityczny. PIS w gospodarce jest lewicowy, natomiast jest częściowo prawicowy (konserwatywny) w swoich poglądach społecznych. Tylko dlatego że w Polsce nadal jest silna tendencja do zachowania starego porządku publicznego, gloryfikacji rodziny jako związku kobiety i mężczyzny i sprzeciw wobec programów społecznych głoszonych przez lewicę. PiS wykorzystuje te nastroje, zbijając na tym punkty polityczne.

Ciekawy temat. Bo i semantyka bywa różną, np. po obu stronach Atlantyku. Amerykańscy “liberals” to typowa progresistowska lewica w modelu zachodnioeuropejskim. U nas liberał ma zupełnie inne znaczenie gospodarcze. Ani PiS, ani PO nawet obok prawicy nie stały. Pierwsza to typowa neosanacja o bogoojczyznianym zacięciu i lewicowych ciągotach. Druga to typowa bezideowa partia władzy, trochę jak meksykańska partia instytucjonalno-rewolucyjna parę dekad temu. Dla mnie prawica to przede wszystkim wolność gospodarcza i osobista obywateli. Co nie jest zabronione, jest dozwolone. Liderzy mają konserwatywny kurs w kwestiach obyczajowych, ale nikt nie narzuca społeczeństwu jedynie słusznego światopoglądu.

Themotha Ograniczeniu roli państwa w gospodarce i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych. Ograniczeniu podatków i likwidacji do minimum programów socjalnych. ograniczone ramy polityki socjalnej państwa Wg mnie nie opisuje to prawicy ogólnie, tylko prawicę “wolnorynkową”, powiedzmy, czy może raczej lepiej by ją nazwać “friedmanowską” (od Miltona Friedmana). Gdyby przyjąć punkty, które wymieniłeś, za konieczne do zakwalifikowania do prawicy, to nie łapaliby się na nią np prezydenci Bush i Nixon (istotny wzrost udziału wydatków rządowych w PKB, dane tutaj ). Przypominam, że chciałbym rozmawiać o realnej prawicy, a nie teoretycznej (z kart książek) czy deklaratywnej (“łooo panie my to som prawica”). No chyba że przerzucimy Nixona i Busha do lewicy. Jak też Margaret Thatcher, która przez pierwsze ładnych parę lat sukcesywnie zwiększała udział rządu w PKB Wielkiej Brytanii. Themotha Więc dlaczego PiS uchodzi za partię prawicową? Dlatego że w Polsce definicja prawicy nie bierze się z ekonomii, lecz ze stosunku do KK czy szeroko rozumianego patriotyzmu. Trochę tak, ale też inne czynniki. Przede wszystkim wściekła nienawiść do jakichkolwiek reform progresywnych - czyli po prostu wściekła nienawiść do lewicy. Konserwatyzm i poparcie tradycyjnych struktur i hierarchii społecznych. Nacjonalizm. Powiem tak: ja bym PiS na pewno lewicą nie nazwał 😃 Ewentualnie mogę się zgodzić na taki wniosek, że lewica/prawica to pojęcia bezsensowne, przestarzałe. Nie to, żeby mi to nie pozwalało spać, w końcu to tylko kwestia etykietek. Obliteraror Dla mnie prawica to przede wszystkim wolność gospodarcza i osobista obywateli. Co nie jest zabronione, jest dozwolone. Liderzy mają konserwatywny kurs w kwestiach obyczajowych, ale nikt nie narzuca społeczeństwu jedynie słusznego światopoglądu. Innymi słowy rozumiem, że dla Ciebie prawica to tylko - w Polsce - Konfa. Czy w takim razie nazwałbyś PiS (razem z jego planktonem), PO, Kukiza itd - lewicą? Mi to nie leży, ale jak już pisałem wyżej - to w końcu tylko łatki. Jest poza tym jeszcze jeden nurt polityczny (kanapowy, szczególnie w Europie), który łączy radykalną wolnorynkowość z radykalnym progresywizmem społecznym - mutualizm (“lewicowy libertarianizm”) w formie, w jakiej współcześnie prezentuje go np. Kevin Carson. No ale tu już byśmy wchodzili w meandry dość ezoterycznych dla szarego zjadacza chleba teorii politycznych 😉

A wgl dziwię się, że jeszcze nie zaczęliśmy dyskutować nad tym, czy słynny austriacki akwarelista był prawicowcem, czy lewicowcem 😃

leto A wgl dziwię się, że jeszcze nie zaczęliśmy dyskutować nad tym, czy słynny austriacki akwarelista był prawicowcem, czy lewicowcem A jak myślisz?

Themotha wg mojego rozumienia tych pojęć i kryteriów które opisałem wyżej, zdecydowanie prawicowcem, z pewnymi (nieznacznymi i w większości niezrealizowanymi) postulatami lewicowymi.

Ja bym jednak skupił się na rozgraniczaniu prawicy od lewicy na podstawie podejścia do gospodarki a nie na podstawie tego czy klękają pod krzyżem. 🙂 Według mnie program gospodarczy jest najważniejszy.

Sydney no i znowu wychodzi, że jedyna jako-taka prawica w Polsce to Konfa. Chociaż ja bym Konfę bardziej określił mianem lolprawica 😃

leto no i znowu wychodzi, że jedyna jako-taka prawica w Polsce to Konfa. Z tych bardziej znanych partii raczej tak. Taki PIS ma bardziej lewicowy program niż “LEWICA”, tylko nie “program” na papierku, gdzie Morawiecki mówił iż Duda jest gwarantem niskich podatków. (zapomniał dodać, że nie miał na myśli “OPŁAT”) Generalnie jak chcesz oceniać partie na podstawie PR-u robionego pod stare baby to ja odpadam.

Nie prawica, nie liberał, nawet żaden faszysta

leto

Imbryk A libertarianie to są na prawicy czy na lewicy?

Część uważa się za prawicę, część (mała) za lewicę, a jeszcze inna część za ruch niezależny od podziału na lewicę-prawicę.

Osobiście uważam, że libertarianie to lewica, nawet, jeśli sobie z tego nie zdają sprawy.

Libertarianie opowiadają się np przeciwko restrykcjom w dostępie do używek, przeciwko systemowi korporacyjnemu (korporacje = twory, których istnienie i dobrobyt zapewniony jest przez regulacje państwowe), z reguły są przeciwnikami sojuszu państwo-kościół itd. To są objawy lewicy.

leto

Prekursorzy amerykańskiego libertarianizmu - żyjący w XIX wieku Benjamin Tucker i Lysander Spooner jednoznacznie identyfikowali się jako socjaliści. Współcześnie, tradycja “lewicującego” libertarianizmu, która swoją drogą jest mi bardzo bliska, wyraża się w doktrynach takich, jak agoryzm i mutualizm; za wielką wodą głównym orędownikiem tych idei jest Kevin Carson (Center for a Stateless Society).

Polecam lekturę wikipedii - Right-libertarianism vs Left-libertariansim. W miarę sensownie jest tam przedstawiona kwestia prawo vs lewo w kontekście libertarianizmu.

PS. Lewica i prawica to tylko etykietki, które nie koniecznie mają jakikolwiek sens.

JAL

Poniższy wpis moim zdaniem dobrze obrazuje, jak bardzo gmatwają się etykietki polityczne, gdy są przeszczepiane do praktyki: https://dziennikzarazy.pl/13-01-zlewicowany-liberalizm-mniejszosci/

Nieidealny

leto prawica - PiS i przybudówki, PO, Konfa, Kukiz, narodowcy, ale też PSL
lewica - Razem, SLD, Biedroń i parę nic nie znaczących partyjek kanapowych

PIS - jeśli już to narodowi socjaliści lubujący się w kościele
PO - jeśli już to socjaldemokraci o czym sam Tusku przyznał przed daniem nogi do brukselki
Konfa - na pograniczu anarcho-kapitalizmu i libertarianizmu, zależy jak leży
Kukiz - zdecydowanie silił się na środek, zalatywał libertarianizmem a wyszło jak wyszło
Narodowcy - to narodowi konserwatyści (choć i socjalistyczne hasła się trafiały) z zamiłowaniem do kk
PSL - wprost dziedziczy z ZSL czyli lewica siląca się na bycie środkiem
Hołotvn - sili się na środek, partia “zróbmy wszystkim dobrze” a w praktyce wyjdzie socjaldemokracja
SLD - miało bardziej kapitalistyczne podejście do gospodarki niż wszystkie rządy po nich razem, co nie zmienia faktu że ta formacja powinna była zostać zdelegalizowana, a przynajmniej działacze KCPZPR (ze wszystkich partii) powinni byli dostać zakaz wstępu do sejmu,
Biedroś/Rakłem i reszta to już na pograniczu anarcho-socjalizmu

Wracając zatem do kategoryzacji i kryteriów moim zdaniem dobrze zrobiła to strona kompasu politycznego:

Kilka przykładów:

Swój test możecie sobie zrobić tutaj:
https://www.politicalcompass.org/test

Mój wynik to:

leto

Mój wynik:

Dziwne, że tak słabo w lewym kierunku 😃

JAL

@Nieidealny Dzięki za test.
@leto Mój wynik tego testu pokrywa się z twoim.

Temat dla mnie aktualny, bo wczoraj robiłem inny test tego typu (a konkretnie https://soulgraphy.me/PI/) i wyszło mi niemal dokładnie tyle samo przesunięcia względem pionowej osi w prawo. Zastanawiam się, czy to kwestia innego języka (wczorajszy jest polsku), czy tego, że w drugim teście brakło opcji “to zależy”.

Themotha

Azizi

Trochę jestem zaskoczony, myślałem, że większe przesunięcie w prawo będzie.

Nieidealny

Dlatego ze wszystkich testów w necie lubię ten, bo pokazuje rzeczywiste odniesienie do rożnych kwestii na różnych płaszczyznach i unaocznia też ludziom którzy myślą że mają konserwatywne poglądy, że tak naprawdę są “centrum”… To media wciskają im, że są ultra prawicowcami 😉

Sydney

Nieidealny Widzę, że mamy zbliżone poglądy. Co prawda ja jestem bliżej centrum. 😃

leto

Nieidealny unaocznia też ludziom którzy myślą że mają konserwatywne poglądy, że tak naprawdę są “centrum”

Podobnie w drugą stronę. Wyszło mi w teście że chuj ze mnie nie lewak.

Nieidealny

leto Podobnie w drugą stronę. Wyszło mi w teście że chuj ze mnie nie lewak.

Co tylko udowadnia jak skrzywiony jest dyskurs polityczny i jak aktualnie politykę rozgrywa się przy pomocy emocji na skrajnych pozycjach spektrum, gdzie znakomita większość społeczeństwa jest najzwyczajniej w świecie po środku.

Sydney

Właśnie zacząłem czytać manifest Teda Kaczyńskiego i już na początku wyłapałem ciekawy cytat.

Konserwatyści to głupcy. Marudzą na temat tradycyjnych wartości, ale entuzjastycznie popierają postęp technologiczny i rozwój gospodarczy. Widocznie nie zaświtało im w głowie, że nie można wprowadzać gwałtownych zmian w technologii i gospodarce społeczeństwa bez również gwałtownych zmian we wszystkich innych aspektach życia społecznego, co nieuchronnie prowadzi do załamania tradycyjnych wartości. Społeczeństwo technologiczne musi osłabiać więzi rodzinne i wspólnoty lokalne, jeśli ma wydajnie
działać

Nie można również liczyć na lewicę. Postawa lewicowa to kompleks niższości. Ludzie lewicy nienawidzą siły, dobra i powodzenia, zwalczają konkurencję, bo w głębi duszy uważają się za nieudaczników. Nie mogą wyobrazić sobie, by w pojedynkę mogli być silni czy wartościowi, wolą więc kolektywizm.

Drugi typ lewicowca, to przespołeczniony intelektualista lub członek klasy wyższej. Pozwolił sobie zbytnio wpoić wartości moralne, które go wpędzają w poczucie winy. Próbuje się wyzwolić, ale nie ma sił na prawdziwą rebelię. Przyjmuje więc jako własne zasady moralne społeczeństwa po to, by je oskarżyć, że ich nie dotrzymuje. Nawet, jeśli zabiega o awans społeczny Murzynów, to tylko po to, by uczynić z nich konformistów na własny wzór.

Lewica nigdy nie zbuntuje się przeciwko technologii. Ta masowa myśli tylko, aby w systemie społecznym uwić gniazdko własnej niekompetencji. Natomiast intelektualna jest na usługach systemu

Mimo, że był to dopiero rok 1995 to facet trafnie zauważył “bolączki” zarówno lewej jak i prawej strony. (Przynajmniej według mnie)

« Poprzednia strona